Vlaanderen in debat
In de lente van 2011 staken een aantal Vlaamse opiniemakers de koppen bij elkaar om een nieuw intellectueel trefpunt op de kaart te zetten,- een ontmoetingsplek en debatclub voor vrije geesten.
Wordt er dan al niet genoeg gepalaverd en gediscussieerd? Ja en neen. Nog steeds wordt het politiek en cultureel debat in Vlaanderen gevoerd vanuit de vaste ideologische egelstellingen, de persoonlijke etikettering (of stigmatisering), de links/rechts-clichés, de stereotiepe BV-cultuur, en bovendien, erger nog, boven de hoofden van de Vlamingen heen. Het debat in de audiovisuele en geschreven media is daarvan een pijnlijke illustratie. Deze verkalking willen wij doorbreken. De “gewone” man en vrouw hebben geen boodschap meer aan intellectuele bevoogding van mensen die in hun plaats denken en spreken. Ook de zap- en shopcultuur, eigen aan een soort televoting-democratie waarin iedereen op elk moment allerlei onbenullige vragen te beantwoorden krijgt, is over haar hoogtepunt. Anderzijds schreeuwt de jeugd, de zgn. “facebookgeneratie”, haar afkeer uit van het status-quo-denken, de middelmatigheid van de politieke generatie die aan zet is, het gebrek aan durf, radicaliteit en elementaire intellectuele eerlijkheid van wat we gemakshalve het “cultureel establishment” zullen noemen.
De Debatclub streeft naar een opwaardering van de Vlaamse debatcultuur. Ze werkt vanuit de grondbetekenis van Res Publica, namelijk “de zaak van iedereen”. Zij wil bressen slaan in de muren van het politiek-correcte denken. Niets menselijks is ons vreemd. Geen enkele politieke partij, beweging of gedachtestroming wordt uitgesloten. Hoewel de aanzet en inspiratie onverbloemd uitgaan van het Vlaamse autonomiestreven en het republikeinse ideaal, wil zij de horizon zo ruim mogelijk houden en het debat zo tegensprakelijk mogelijk. Aan mensen die het allemaal met elkaar eens zijn, of op voorhand een tegenstander uitsluiten, heeft het Vlaamse intellectueel landschap niets.
Socio-culturele rotonde, knooppunt, ideeënlaboratorium, de klassieke luis-in-de-pels, een warme plek voor dwarsliggers: De Debatclub wil het allemaal graag zijn. Ze wil het misverstand uit de wereld helpen, vooral door de linkerzijde in stand gehouden, dat Vlaanderen de Belgische context zou nodig hebben om niet weg te zakken in de middelmatigheid en het parochialisme. Het tegendeel is waar: het Vlaams-republikeinse wordingsproces moet gepaard gaan met een opwaardering van de democratie, een grotere publieksparticipatie en een verbreding van het cultureel landschap.
De Debatclub wil het beruchte Vlaamse eilanddenken tegengaan, het fenomeen van de “zandbakken” waar elkeen zijn ding doet. Er wordt daarom gestreefd naar partnerschap en coproducties, al naargelang het thema, met andere denktanks, verenigingen, media, culturele ontmoetingsplekken en politieke discussieplatforms.
Er wordt gemikt op een viertal grote ontmoetings- en debatmomenten per jaar. Hoewel de “fysieke” evenementen de ultieme toetssteen blijven vormen, en de debatclub zeker geen virtueel bestaan wil leiden, worden het internet, bestaande webstekken/fora en sociale netwerken zoals facebook volop benut om de publiekscommunicatie te bevorderen en het debat te verlengen. Via mediapartners zoals het weekblad Pallieterke en het maandelijks magazine Doorbraak kan bovendien het debat verbreed worden, en krijgen de evenementen extra weerklank.